Hoe houd ik mijn darmen gezond?

Wat is het belang van een goede darmgezondheid?

Wist je dat vele fysieke en mentale klachten ontstaan in jouw darmen? Jouw darmen zijn namelijk de basis van jouw gezondheid. Dat komt omdat zo'n 80% van ons immuunsysteem daar is gevestigd! Hoe dit immuunsysteem precies werkt en wat je kunt doen om jouw darmen sterk en gezond te houden, lees je in deze blog!

Het darm immuunsysteem

Het darm immuunsysteem bestaat uit 3 onderdelen, namelijk het darmslijmvlies, de darmwand en de darmbacteriën. Om het onderstaande verhaal te verduidelijken gebruik ik altijd het voorbeeld van een vestingstad.

Het slijmvlies zit aan de darmwand vast en moet je zien als de sloot die om de vesting heen lag.. Hoe breder de sloot, hoe meer vijanden (in dit geval bacteriën en toxines) buiten de vesting/bloedbaan gehouden worden. Dit darmslijmvlies staat trouwens in contact met al het andere slijmvlies in jouw lichaam, zoals in de mond, plasbuis en penis/vagina. Wanneer er dus een ontsteking in jouw darm is, heb je een grotere kans om vaker verkouden te zijn, een vaginale infectie of blaasontsteking te hebben.

De darmwand is de grote muur die om de vestingstad stond. In deze muur zaten verschillende poorten, zodat de inwoners de stad in en uit konden. Deze poorten zitten ook in de darmen en die noemen we de 'tight junctions'. Wanneer dit goed werkt laten de tight junctions alle voedingsstoffen door om in de bloedbaan te komen en alle toxische stoffen erbuiten. De poort openen wordt gedaan door een stofje dat 'zonuline' heet.

Tot slot zijn er nog de darmbacteriën, die als soldaten in de vestingstad fungeren en klaar zijn om indringers aan te vallen. Geschat wordt dat we zo'n 10 keer meer darmbacteriën hebben als ons totaal aantal lichaamscellen. Triljoenen zullen dat er zijn! En hoe gezond je ook bent, je hebt altijd goede EN slechte bacteriën. Dat maakt niet uit, zolang dit maar in evenwicht is! Deze darmbacteriën komen in zo'n 150 verschillende stammen voor en elke stam heeft zijn eigen functie en moet gevoed worden door verschillende voedingsstoffen.

Hoe gevarieerder jij dus eet, des te beter voor jouw darmbacteriën. Bij een te eenzijdig dieet, voed je namelijk maar een klein deel van deze soldaten en wordt het andere deel lui en inactief, met als gevolg dat jouw immuunsysteem verzwakt. En dat is natuurlijk niet wat je wil!

Andere manieren die ons darm immuunsysteem verzwakken zijn suikers (deze voeden onze slechte darmbacteriën), antibiotica kuren (doden onze goede darmbacteriën), alcohol en bijvoorbeeld stress.

Leaky gut - lekkende darm

In een gezond darmsysteem werken de tight junctions dus als een poort die open en dicht gaat. Helaas zijn er bepaalde voedingsgroepen die de functie hebben de darm meer 'doorlaatbaar' te maken. Dat komt omdat deze de productie van zonuline stimuleren. De poortjes worden open gezet, maar niet meer goed dichtgedaan, waardoor pathogenen (bacteriën) en voedingsdeeltjes de bloedbaan in komen. We spreken dan van een 'leaky gut', oftewel een lekkende darm. Wanneer dit gebeurt, gaat het hele immuunsysteem op volle toeren in de vechtmodus. Alle soldaten worden opgetrommeld te vechten, wat jouw lichaam vreselijk veel energie kost. Vermoeidheid is dus een van de klachten die bij een lekkende darm hoort door een overactief immuunsysteem.

Andere symptomen variëren van allergische reacties, tot hoofdpijn, gewrichtspijn, huidklachten, een opgeblazen gevoel of problemen met de ontlasting. Daar waar jouw systeem het meest zwak of kwetsbaar is, gaat het mis. Daarnaast laat een lekkende darm niet alleen schadelijke stoffen door, het neemt gezonde voedingsstoffen ook nog eens minder goed op, waardoor je gezondheid helaas nóg meer wordt aangetast.

Houdt de lekkende darm lang aan, dan kunnen de problemen te groot worden. Omdat het immuunsysteem constant in vechtmodus staat, kan het ook het eigen lichaam aan gaan vallen. Dan ontstaan auto-immuunziekten zoals coeliakie, de ziekte van Crohn, diabetes type 1 of reuma. Indien jouw darmgezondheid langdurig uit balans is, heeft dit grote gevolgen voor jouw immuunsysteem.

Dit kan een aaneenschakeling veroorzaken van diverse klachten en ziektes.

Hippocrates zei 2500 jaar geleden al: “alle ziektes ontstaan in de darmen”

Pas op met gluten!

Gluten is een onderwerp waar veel over gezegd wordt: kun je ze nou wel eten of moet je er voor oppassen? In mijn praktijk werk ik met de EMB test. Dit is een bloedtest waarin eventuele intoleranties naar voren kunnen komen, zoals lactose, soja en jawel: gluten.

Ik zie hierin vaak een intolerantie voor gluten naar voren komen. Maar ook als iemand geen intolerantie voor gluten heeft, raad ik aan hiermee te minderen. .

Gluten kunnen namelijk het stofje zonuline activeren, waardoor een verhoogde doorlaatbaarheid van de darm ontstaat. Om deze reden is het voor iedereen een goed idee om minder gluten te eten. Daarnaast is er uit verschillende onderzoeken naar voren gekomen dat gluten te linken zijn aan een tal van ziektebeelden, zoals diabetes type 2, alzheimer, overgewicht, leptine resistentie en ga zo maar door. De behandeling van deze klachten is in de basis altijd om jouw patroon aan te passen, waardoor je ziek bent geworden en de klachten hebt gekregen. En dat is de psyche, emoties, voeding en je levensstijl. Door alleen met medicijnen te gaan werken, onderdruk je het probleem en krijg je er gratis allemaal symptomen bij, want je lost het probleem niet op.

Dit is niet om jou bang te maken voor gluten, maar wel om je meer bewust te maken over het eventuele dagelijkse gebruik en het effect ervan op onze gezondheid!

Maar wat kun je dan nog wel eten? Opties genoeg!

Haver, rijst, rijstwafels, quinoa, gierst, mais, boekweit, teff, amaranth, aardappelen, quinoa, rode linzenpasta, linzen, kikkererwten... allemaal glutenvrij! Denk aan lekkere curry's, boekweitpannenkoeken, quinoa salades, warme havermout of teff pap, een oude vertrouwde 'aardappelen-vlees-groente-maaltijd'.. ;)

Houd je erg van brood? Kies dan voor zuurdesembrood of speltbrood. Zuurdesem wordt over het algemeen beter verdragen door de darmen omdat het gefermenteerd is en spelt gluten zijn veel minder agressief dan tarwe gluten.

Wat te doen bij bovenstaande klachten?

Door een analyse te maken over je levensstijl (mindset, voeding, medicijngebruik, verleden en stressniveau) kunnen we een oplossing vinden voor jouw klachten. Het is van belang dat je bepaalde patronen die je al lang hebt, gaat doorbreken zodat je ook resultaten gaat zien. Daarbij dien je ook de juiste supplementen te nemen die het zelf genezend vermogen in jouw lichaam weer herstellen. En ja, iedereen heeft die!