We willen je meenemen over hoe energie in ons lichaam tot stand komt. Dit is belangrijk voor de interventies die we in deze blog met je delen. Om je de hele dag te voorzien van genoeg energie. Want dat is niet alleen mogelijk maar noodzakelijk!
Volgens Wikipedia is energie “de capaciteit van een systeem om warmte, licht of beweging te produceren”.
Zo hebben mensen ook energie nodig om te kunnen bewegen, denken en ons warm te houden. Zonder energie voelen we ons sloom, snel geïrriteerd en hebben we het ook snel koud.
Mitochondriën: de energiefabriekjes in jouw lichaam.
Hoe energiek jij je voelt, begint niet in je hoofd maar in je cellen. Elke cel in jouw lichaam bevat gemiddeld 500 tot 2.000 mitochondriën. Mitochondriën zijn moleculaire energiefabriekjes. Ze zijn 24/7 bezig met het omzetten van voeding in bouwstoffen. Je lichaam kan 3 typen brandstof maken uit voedsel. Eiwitten worden omgezet in aminozuren, vetten worden omgezet in vetzuren en suikers worden in stukjes gehakt. Dit levert glucose op. Lichaamscellen halen hun energie vooral uit de verbranding van glucose. Mitochondriën verbranden glucose waardoor ATP ontstaat. ATP is brandstof voor je cellen en wordt overal in je lichaam gebruikt.
Waarom is ATP belangrijk?
Net als jij heeft ook de cel behoefte aan energierijke stoffen. ATP is voor de cel het universele, energierijke betaalmiddel voor alle processen in de cel die energie kosten. De cel heeft de energie uit het ATP nodig voor; celgroei, productie van hormonen en spijsverteringsenzymen, afbraak en opbouw van de cel en in het algemeen voor het laten verlopen van vele scheikundige reacties in de cel. Kortom: wil je optimaal functioneren, verbranden en floreren heb je genoeg ATP nodig.
Nu weet je waar je energie vandaan haalt en welke ingrediënten ervoor nodig zijn, namelijk voeding die omgezet wordt (goed opneembare voeding dus), magnesium (in meerdere vormen) en zuurstof.
In de volgende blog zullen we nog iets technischer zijn met als doel je zo goed mogelijk uit te leggen waarom meer ATP beter voor je is, wat dit negatief zou kunnen beïnvloeden en welke acties je kan nemen om meer energie te krijgen.
Met alles wat je doet en eet kan je nog steeds gebrek aan energie hebben. Maar hoe komt dat? We willen hierin een diepere duik nemen om je meer uit te leggen over welke vitamines en mineralen een essentiële rol spelen bij het aanmaken van genoeg energie, namelijk: magnesium, koper, ijzer en ceruloplasmine.
Hou je vast. Sommige termen zijn je misschien niet bekend. Dit is niet erg. We willen je graag de waarom uitleggen zodat we vervolgens de volgende vraag kunnen beantwoorden: Hoe krijg ik meer energie?
- Magnesium = zorgt voor energieproductie aan de mitochondriën
- Koper = zorgt er ook voor dat ijzer wordt vastgelegd in het hemoglobine en speelt zodoende een rol bij de ijzerstofwisseling en het zuurstoftransport in het lichaam.
- IJzer = is een essentieel element in de synthese van heem. Het is dus van belang voor de aanmaak van hemoglobine in rode bloedcellen.
- Ceruloplasmine = het belangrijkste koper-dragend eiwit in het bloed en speelt daarnaast een rol bij ijzermetabolisme, wat voor zuurstof zorgt aan de mitochondriën.
Verder met mitochondriën...
De meeste energie wordt geproduceerd in de mitochondriën, de energiefabriekjes gelegen in onze cellen. Dit is een ingewikkeld chemisch proces, waarbij ons voedsel, welke bestaat uit koolhydraten, vetten en eiwitten, wordt verbrand. Hierbij is zuurstof nodig, zuurstof die wordt ingeademd in de longen en evenals onze voedingsbestanddelen via het bloed naar de cellen wordt getransporteerd. Maar ook diverse vitamines en mineralen zijn onmisbaar, zoals magnesium, koper, ijzer en enkele vitamine B vitamines.
Tijdens de verbrandingsprocessen van de mitochondriën komen stoffen vrij die we vrije radicalen noemen. Vrije radicalen zijn, kort door de bocht gezegd, bijproducten in ons lichaam. Het zijn moleculen die een elektron missen en daardoor instabiel zijn. Dat betekent dat ze heel snel reageren met andere stoffen.
Vrije radicalen vormen zich constant: bij de afbraak van voedingsstoffen in je lichaam bijvoorbeeld. Dat is maar goed ook, want sommige vrije radicalen heb je nodig om virussen te lijf te kunnen gaan. Verder is je lichaam een goed werkende motor die de meeste vrije radicalen al neutraliseert zonder dat je er iets voor hoeft te doen.
Maar wanneer er teveel vrije radicalen in je lichaam rondzwerven – omdat er te weinig mitochondriën zijn of omdat de aanwezige mitochondriën niet goed functioneren – zullen sommige daarvan schade veroorzaken. Dit heet oxidatieve stress en zorgt voor een gestage achteruitgang van je lichaam. Hoe raakt de functie van mitochondriën dan verstoord?
- Opname van diverse giftige stoffen en zware metalen uit het milieu.
- Roken, overmatig alcoholgebruik, drugs en diverse medicamenten (chemische stoffen). Met roken ademt men direct vrije radicalen in.
- Aanhoudende stress, zowel lichamelijk maar ook ten gevolge van psychische belasting.
- Een laaggradig ontstekingsbeeld, als gevolg van een lekkende darm of een niet volledig genezen infecties als Pfeiffer of Lyme. Meestal zijn diverse ontstekingswaarden verhoogd.
- Intensieve sportbeoefening, met name topsport of teveel duursport.
- (Be)straling van draadloze apparatuur zoals smartphones en overmatige blootstelling aan zonlicht en kosmische straling (vliegen)
Wat zijn de gevolgen van oxidatieve stress?
- Directe beschadiging van de diverse structuren in de mitochondriën. De productie van ATP zal verminderen en hierdoor krijgen we dus verminderde energieproductie. Het lichaam gaat slechter functioneren en er is een grotere kans op het ontstaan van chronische aandoeningen. Diverse verouderingsprocessen vinden hierdoor ook versneld plaats.
- Beschadiging van de vetzuren waaruit de wanden van de mitochondriën en ook de cel zelf zijn opgebouwd. Ook hierdoor kunnen problemen ontstaan omdat de functie van de mitochondriën opnieuw achteruit gaat.
- Beschadiging van het DNA, welke in de celkern ligt opgeslagen. De gevolgen hiervan laten zich niet moeilijk raden.
Samenvatting
Dus waarom kan je niet genoeg energie ervaren als je wel 'goed' eet en slaapt? Je hebt waarschijnlijk niet de juiste mineralen in je lichaam om de mitochondriën zijn werk te laten doen. Deze mineralen zijn magnesium, koper, ijzer en ceruloplasmine.
Roken, alcohol, aanhoudende stress en laaggradige ontstekingen zorgen voor oxidatieve stress, wat een omgeving veroorzaakt waarbij de mitochondriën hun werk niet optimaal kunnen doen.
In deze vervolg blog wordt uitgelegd wat je kan doen om meer energie te krijgen.
