Het is een frustrerend en veelvoorkomend probleem: je eet gezond, je sport regelmatig, maar het gewicht lijkt maar niet te willen zakken. Dit was precies het probleem waar Danielle mee worstelde. Ze was toegewijd aan haar gezondheidsdoelen, maar de weegschaal bleef onverbiddelijk. Het was pas toen ze zich realiseerde dat stress de boosdoener was, dat er een positieve verandering optrad.
Ik schrijf deze blog (met toestemming van Danielle) omdat het een onwijs mooi voorbeeld is van hoe gewichtsverlies met aanhoudende stress een uitdagende strijd is.
Danielle is een volwassen vrouw met een drukke en veeleisende baan. Ze werkt lange dagen en voelt - vanwege haar hoge functie - druk om te presteren. Sinds 1,5 jaar is zij, samen met haar man, klant bij mij en trainen ze consistent elke maandagochtend om 10:00. Haar wens? Meer energie, een krachtiger lijf en een gezond gewicht.
Voor Danielle was het een enorme stap om te beginnen met krachttraining. Bang om zwaar te trainen vanwege een heupoperatie en daarnaast ook weinig enthousiasme om met gewichten aan de slag te gaan. Echter klikte het goed tussen ons en kwam ze, zin of geen zin, week na week opdagen. Ze groeide in kracht en zelfvertrouwen, wat aanstekelijk werkte. Ook ervaarde ze meer energie en sliep ze beter.
Ik leerde haar alles over gezonde voeding en deze tips paste ze direct toe. Ondanks alle positieve veranderingen, zoals meer kracht, meer zelfvertrouwen, meer energie en een gezonder voedingspatroon, veranderde er weinig in haar kledingmaat. Naarmate we meer gesprekken hadden en ik Danielle steeds beter leerde kennen, kwam ik erachter dat er veel stressoren waren, die haar resultaat mogelijk in de weg zaten.
Maar hoe werkt dat dan? Stress en afvallen
Een van de belangrijkste redenen waarom het moeilijk is om af te vallen bij stress heeft te maken met de fysiologische reactie van ons lichaam. Wanneer we gestrest zijn, produceert ons lichaam het hormoon cortisol, als onderdeel van de vecht-of-vluchtreactie. Op het moment dat deze stress prikkel kortdurend of acuut is, daalt het cortisol niveau snel en ervaren we weinig negatieve gevolgen van het verhoogde cortisol. Wanneer echter cortisol blijvend verhoogd is (bij chronische stress situaties) kan dit ziekmakend worden. De bijnieren raken uitgeput, het hele hormoon-, neurotransmitter- en immuunsysteem raakt uit balans en het remt functies als slaap, spieropbouw, herstel, de spijsvertering en schildklier/stofwisseling af. Daarnaast zorgt cortisol ervoor dat ons lichaam energie opslaat als vet, met name rond de buikstreek. Dit komt omdat het lichaam in een stressvolle situatie geneigd is om energiereserves aan te leggen voor mogelijke noodsituaties. Helaas werkt dit mechanisme tegen ons wanneer we proberen gewicht te verliezen, omdat het lichaam juist vet vasthoudt in plaats van het te verbranden. En laten nou juist vrouwen erg gevoelig zijn voor stress! Door onze hormonale schommelingen kunnen wij veel slechter tegen stress dan mannen en zijn wij vatbaarder voor de negatieve gevolgen van te hoge cortisol levels.
Weg met die weegschaal!
Dat Danielle stress kreeg van haar werk, was wel duidelijk. Maar waar de meeste mensen geen weet van hebben is dat perfectionisme, je zorgen maken of een negatief zelfbeeld ook grote stressoren voor het lichaam zijn.
Ondanks alle positieve veranderingen, was er maar één doel dat Danielle het liefst wilde bereiken en dat was toch een paar kilo kwijtraken en lekkerder in haar vel zitten. Aan het begin van het traject had ik Danielle geadviseerd om zichzelf elke dag te wegen. Van die dagelijkse waarden kun je namelijk een gemiddelde nemen en vervolgens de wekelijkse gemiddelden naast elkaar leggen om zo te zien of er verandering optreedt. Gewicht schommelt dagelijks, maar op deze manier het bijhouden geeft een goed beeld van de progressie. Het nadeel hiervan is dat het obsessief kan werken en het dagelijks een teleurstelling kan geven en dus stress kan veroorzaken. Dit laatste gebeurde bij Danielle. Elke dag woog ze zich en werd zij teleurgesteld door het getal. Dit zorgde voor veel frustratie en verdriet. Bovendien bracht het een negatieve invloed op haar zelfbeeld. Dit resulteerde in een gestreste geest en een overbelast lichaam.
Naast het advies om niet meer dagelijks te wegen (en die weegschaal het raam uit te gooien), gaf ik haar opdrachten om meer zelfliefde te creëren, zoals opschrijven welke dingen zij mooi vond aan haarzelf, en meer ontspanning in het lichaam te brengen. Zo integreerde ze wekelijkse magnesium baden, ging ze vaker wandelen en startte ze met yoga. Ook leerde ze vaker nee te zeggen in situaties waar zij voorheen 'ja' zei, maar 'nee' dacht.
Het omslagpunt
Begin januari van dit jaar organiseerde ik via Instagram een twee-weekse detox. Geen ongezonde sapkuur, maar een verantwoorde detox om onze ontgiftingsorganen (darmen, lever, lymfe en nieren) te ondersteunen. Dit betekende o.a. geen suikers, geen alcohol en geen koffie.
Danielle deed enthousiast mee. Twee weken zonder koffie en alcohol zou een uitdaging worden, maar ze ging er vol voor. Voor haar werk had ze wekelijks wel een diner, waar dan al gauw
een glaasje alcohol bij kwam kijken. Koffie dronk ze ook dagelijks, zodat ze scherp op haar werk was en goed kon presteren. Alcohol mijden was in het begin lastig (vooral vanwege het commentaar van anderen), maar al snel ging dit haar gemakkelijk af. Ik gaf haar tips als "drink water uit een wijnglas" en "als mensen opdringerig zijn, zeg je gewoon dat je aan je gezondheid werkt en dat je je daar goed bij voelt. Dat snoert ze vaak de mond". De koffie was moeilijker. Al snel merkte ze afkickverschijnselen: hoofdpijn, vermoeidheid en meer prikkelbaar. Ik vertelde haar dat ze hier even doorheen moest en dat het snel over zou gaan.Ondanks mijn advies om de weegschaal op te ruimen en er niet dagelijks op te gaan staan, bleef Danielle haarzelf wegen, maar wat bleek? Het gewichtsverlies begon eindelijk op gang te komen!
Stress- en koffie reductie bleken de missende puzzelstukjes.
Koffie is heerlijk en heeft absoluut gezondheidsvoordelen. Echter is het wel belangrijk te beseffen dat het stresshormonen in het lichaam aanzet. Wanneer de stress levels hoog zijn, is alle extra stress een enorme belasting voor het lichaam. De combinatie van stressreductie en minder koffieconsumptie had een positief effect op Danielle haar stofwisseling en hormoonbalans, waardoor haar lichaam eindelijk begon te reageren op haar gezonde levensstijl.
Het verhaal van Danielle illustreert hoe stress een onverwachte hindernis kan vormen bij het bereiken van het doel om gewicht te verliezen. Hoewel gezond eten en regelmatig sporten belangrijk zijn, is het ook essentieel om aandacht te besteden aan stressreductie en zelfzorg. Vaak wordt stress over het hoofd gezien als een factor die gewichtsverlies belemmert, maar het kan een aanzienlijke invloed hebben op het functioneren van ons lichaam.
Hoewel het moeilijk kan zijn om af te vallen bij stress, is het zeker niet onmogelijk. Door te begrijpen hoe stress ons lichaam beïnvloedt en effectieve strategieën toe te passen om stress te beheersen, kan je een eventueel afvaldoel bereiken. Het vergt toewijding, geduld en zelfcompassie, maar uiteindelijk kun je een gezonder en evenwichtiger leven leiden, zelfs in tijden van stress.
En Danielle? Die zet de koffie- en alcohol detox, yoga en magnesiumbaden lekker door!